همایش زندگی ایمن در فضای مجازی / تهدیدات فضای مجازی را باید به مردم شناساند!

امروزه از فضای مجازی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های تأثیرگذار بر جوامع بشری یاد می‌شود به‌طوری‌که حتی در کشور ما به‌عنوان یک عضو جامعه جهانی به‌شدت شاهد تأثیرات خوب و بد این فضا در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بوده‌ایم.

در این رابطه روز گذشته و همزمان با شهادت امام هادی (ع) و روز جمهوری اسلامی ایران‌ همایش بصیرتی و آموزشی فضای مجازی باهدف هوشیار سازی خانواده‌ها و شهروندان بجستانی در حوزه تهدیدات رایج شبکه‌های اجتماعی و راه‌های پیشگیری از آن‌ها در محل بقعه متبرکه سید اسماعیل بجستان با مشارکت اداره اوقاف و امور خیریه و ناحیه مقاومت سپاه بجستان برگزار شد.

در ابتدای این همایش حجت‌الاسلام سید کاظم مهدی زاده با اشاره به اهمیت برگزاری نشست‌های آموزشی و بصیرتی در مراکز زیارتی گفت: بقاع متبرکه به دلیل اقبال عمومی و جایگاه والای معنوی خود می‌تواند به‌عنوان یکی از مراکز مهم بصیرت افزایی در بین آحاد جامعه بکار گرفته شوند.

 

معاون فرهنگی اداره اوقاف و امور خیریه شهرستان بجستان افزود: با توجه به استفاده روزافزون آحاد جامعه از ظرفیت‌های فضای مجازی لازم دیده شد تا در قالب طرح نوروزی آرامش بهاری یک همایش آموزشی مناسب برای شهروندان بجستانی در جوار بقعه متبرکه سید اسماعیل برگزار گردد.

در ادامه این همایش نوید کمالی کارشناس حوزه رسانه و فضای مجازی با پرداختن به دلایل اهمیت بصیرت افزایی در حوزه فرصت‌ها و تهدیدات جدی و بالقوه فضای مجازی اظهار کرد: امروزه کشور ما در حوزه تعداد کاربران فضای مجازی به نسبت جمعیت خود در جایگاه بالایی نسبت به سایر کشورهای غرب آسیا قرار می‌گیرد اما این تعداد بالای کاربران به دلیل عدم آموزش مناسب امروزه موجب بروز چالش‌های متعدد فرهنگی و اجتماعی در کشور ما شده است.

وی افزود: رهبر معظم انقلاب حضرت امام خامنه‌ای (حفظه الله) تهدید شناسی هوشمندانه را لازمه عبور موفق از چالش‌ها و بحران‌ها می‌دانند و لذا ما در هر جایگاه فردی و اجتماعی باید برای بقای بهتر و سالم‌تر در عصر اطلاعات برای شناخت واقعیت‌های این فضای نوین ارتباطی تلاش نماییم.

کمالی با اشاره به جایگاه اطلاعات و ادراک در شکل‌گیری باورها و رفتارها گفت: فضای مجازی به‌عنوان یک رسانه در حوزه انتقال اطلاعات و محتواها امروزه نقش مهمی را در عرصه هویت‌سازی و هویت زدایی از ملت‌ها ایفا می‌کند زیرا اطلاعات و مفاهیم انتقال‌یافته توسط آن، اعمال مخاطبین را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

این پژوهشگر حوزه رسانه و فضای مجازی تأکید کرد: هرساله آمار جرائم سایبری در کشور ما و جهان افزایش چشم‌گیری می‌یابد زیرا باگذشت چندین سال از ورود رسانه‌های نوین به سبد زندگی خانواده‌ها هنوز هم شاهد بی‌توجهی آن‌ها به خطرات بالقوه فضای مجازی برای بنیان خانواده و امنیت روانی آن هستیم.

این مدرس دانشگاه در این رابطه با شرح چند مثال از مجموعه جرائم سایبری رخ‌داده در نقاط مختلف کشور گفت: جرائم سایبری برخلاف سایر انواع جرائم سنتی شهر و روستا نمی‌شناسند و به‌راحتی معصوم‌ترین کاربر دختر و پسر در یک استان می‌تواند قربانی یک مجرم اینترنتی در یک استان دیگر شود بدون اینکه حتی این دو به‌صورت حضوری یکدیگر را ملاقات کرده باشند!

وی در این رابطه گفت: دوستی‌های ناسالم اینترنتی و اعتماد نابجا به افراد ناشناس امروزه مهم‌ترین دلایل وقوع بسیاری از پرونده‌های مرتبط با فضای مجازی هستند که دلیل عمده آن‌هم ریشه در بی‌اطلاعی خانواده‌ها و کاربران از عواقب این‌گونه روابط دارد.

کمالی تأکید کرد: در فضای مجازی برخلاف تصور غالب کاربران هیچ‌چیز پاک نمی‌شود و باید قبل از انتشار هر عکس یا محتوایی در فضای مجازی به عواقب آن در آینده نیز اندیشید.

 این پژوهشگر حوزه رسانه و فضای مجازی همچنین با اشاره به برخی از راه‌کارهای مهم افزایش امنیت حریم خصوصی در فضای مجازی گفت: برای افزایش امنیت حریم خصوصی بجای استفاده از شبکه‌های اجتماعی خارجی توصیه می‌شود تا از شبکه‌های مبتنی بر سرورهای امن داخلی مانند سروش و سلام استفاده شود بااین‌حال اگر قصد استفاده از شبکه‌های اجتماعی خارجی مانند تلگرام و اینستاگرام رادارید حتماً ویژگی تائید دومرحله‌ای (Two Step Verification) را در آن‌ها فعال نمایید تا خطر هک و نفوذ به حساب‌های شما کاهش یابد.

 

وی ادامه داد: برای افزایش امنیت دستگاه‌های دیجیتال خود ازجمله تلفن‌های همراه هوشمند نیز توصیه می‌شود حتماً ویژگی رمزنگاری امن (Phone Encryption) را در دستگاه خود فعال نمایید تا افراد غیرمجاز قادر به بهره‌برداری از اطلاعات دستگاه‌های شما در صورت سرقت آن‌ها نباشند.

 نوید کمالی در پایان و در پاسخ به سؤال یکی از مخاطبان مبنی بر عملکرد شورای عالی فضای مجازی در سال‌های اخیر گفت: شورای عالی فضای مجازی به‌عنوان یکی از ابتکارات درخشان و استراتژیک رهبر انقلاب به دلیل ریاست افرادی که نگرشی دلسوزانه نسبت به فضای مجازی کشور ندارند متأسفانه عملکرد مثبت و درخشان چندانی نداشته است و آن‌گونه که باید در عرصه‌های مهم و موردنیاز فضای مجازی کشور سیاست‌گذاری و ایفای نقش ننموده است خصوصاً در حوزه بسط و گسترش شبکه ملی اطلاعات که امروزه به نیاز اصلی کشور در حوزه فناوری اطلاعات بدل شده است.

در ادامه این همایش حجت‌الاسلام ابوالفضل خاکسار نیز به‌عنوان دبیر این همایش با تشکر از حضور شهروندان علاقه‌مند و دغدغه‌مند در نشست اظهار داشت: امروزه اگر مردم ما شناخت کافی نسبت به فرصت‌ها و تهدیدات اینترنت و فضای مجازی بر روی خود و خانواده‌هایشان نداشته باشند و صرفاً به‌عنوان یک کاربر از این فضا بهره برند قطعاً بر حجم آسیب‌ها و مشکلات ناشی از این فضا در جامعه ما افزوده خواهد شد که جبران آن‌ها برای نسل‌ها آتی نیز ممکن نخواهد بود.

حجت‌الاسلام خاکسار افزود: نفس برگزاری این‌گونه همایش‌های بصیرتی ارائه آگاهی و بینش مناسب به عموم مردم در مورد مسائل روز خصوصاً در حوزه مهم فضای مجازی است زیرا از این فضا به‌عنوان رکن چهارم دمکراسی در جهان نام‌برده می‌شود که این خود گواهی بر اهمیت این حوزه در معادلات فرهنگی و اجتماعی ملت‌ها است.

 وی در پایان اظهار داشت: امیدواریم در ماه‌های آینده و به همت نهادهای دلسوزی مانند بسیج و اداره اوقاف و امور خیریه بیش‌ازپیش شاهد برگزاری این‌گونه همایش‌های آموزشی برای عموم شهروندان بجستان باشیم.

 لازم به ذکر است که برخی از نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی معرفی‌شده در این همایش در آدرسwww.NavidKamali.ir قابل دریافت و بهره‌برداری است.

ناگفته هایی از نقش دولت در افزایش تعداد قربانیان فضای مجازی ایران

در این برنامه که با عنوان نگاه روشن از شبکه استانی اشراق در سیمای زنجان پخش گردید مهندس نوید کمالی به عنوان میهمان این برنامه به بیان نقد هایی نسبت به رویکردهای منفعت طلبانه دولت ها در حوزه فضای مجازی از جمله عدم جلوگیری از عرضه سیم کارت های دانش آموزی و اینترنت شبانه رایگان پرداخت.

در این برنامه برای نخستین بار اقدامات سودجویانه برخی دستگاههای شبه نظارتی و قانونگذاری در حوزه فناوری اطلاعات خیانت به مردم معرفی شد و در حاشیه آن نیز در مورد پشت پرده های مافیای ارائه خدمات ناسالم اینترنتی و ارتباطی به نسل جوان نکاتی بیان گردید.

مشاهده نسخه کامل این برنامه تلویزیونی در آپارات

با آزار و اذیت اینترنتی در تلگرام و اینستاگرام چه باید کرد؟

امروز یکی از مخاطبین عزیز گفت که مدتی است فردی ناشناس اقدام به انتشار یکی از عکس های خصوصی وی در گروه های اجتماعی خاصی که وی عضو آنهاست می کند و حتی این فرد همان عکس را بصورت خصوصی برای هر یک از اعضای گروه ها ارسال می کند اما بلافاصله پس از هتاکی به فرد قربانی و انتشار عکس ها اقدام به حذف حساب خود از تلگرام می کند و مدتی بعد با حسابی دیگر مجددا عضو گروهها شده و این اقدام زشت و غیر قانونی را تکرار می کند.

جالب این که عکسی که مورد سوء استفاده واقع شده است بنا بر گفته مخاطب عزیز مدتها قبل و تنها برای دو ساعت در اینستاگرام وی منتشر شده است اما همین دو ساعت کافی بوده تا فردی ناشناس آن را ذخیره کرده و امروز از آن بر علیه وی استفاده نماید.

این مخاطب در پی این بوده که چگونه می توان این فرد را شناسایی کرد و با وی برخورد نمود که بنده در پاسخ به وی اینگونه پاسخ دادم که مطمئنا در صورت وقوع تجربیات مشابه برای شما می توانید از آن بهره ببرید .

بنده معتقدم که آن فرد ناشناس کسی نیست جز یکی از دوستان نزدیک و صمیمی وی که امروز به دلایل مختلف مانند انتقام گیری یا شیطنت قصد ضربه زدن به امنیت روانی وی را دارد و به همین دلیل است که این فرد ناشناس بلافاصله پس از انتشار عکس ها اقدام به حذف حساب می کند زیرا ترس شدید از رهگیری و افشای هویت خود دارد.

از نگاه بنده در اینگونه مواقع هرچه در ظاهر حساسیت بیشتری به خرج دهید و به گونه ای رفتار کنید که فرد مجرم منوجه شود که شما به شدت نگران هستید موجب خواهید شد که اقدامات مجرمانه فرد ناشناس بر علیه شما شدت یابد لذا در این گونه مواقع به هیچ شکل آرامش روحی و ظاهری خود را از دست ندهید و بی توجه به فرد مجرم باشید.

از سوی دیگر توجه داشته باشید که آن عکس تنها سلاح موجود در دست فرد مجرم است لذا اگر شما بدون ترس در گروههای مورد هدف آن فرد مجرم شخصا اقدام به ارائه توضیح و انتشار مجدد آن عکس کنید در واقع علاوه بر تنویر افکار دوستان خود در آن گروه اجتماعی ، تنها سلاح فرد مجرم را نیز از وی گرفته اید.

لذا توصیه می کنم در این مواقع بدون ترس و بصورت عمومی نسبت به اقدام فرد مجرم واکنش نشان دهید و البته با هماهنگی سایر اعضای گروه و مدیران آن نیز سعی کنید اطلاعات تماس و هویت فرد مجرم را شناسایی کنید و در اولین فرصت نیز جهت پیگیری تخصصی فرد مجرم با پلیس فتا در شهر و استان خود ارتباط برقرار کنید. (برای دسترسی به آدرس پلیس فتای شهر و استان خود به به سایت پلیس فتا به آدرس www.cyberpolice.ir مراجعه کنید.)

در پایان توصیه می کنم که بیشتر مواظب خود و آینده پیش رویتان باشید . . .

یادداشتی از : نوید کمالی - محقق و پژوهشگر حوزه رسانه و فضای مجازی

چرا دختران قربانی فضای مجازی فریاد نمی زنند ؟!

خیلی دلم می سوزد خیلی یعنی هر روز و هر شب بخشی از غصه های مردم در سینه بنده دفن می شود زیرا هر روز افرادی مراجعه می کنند برای مشاوره که غالبشان دختران و زنانی هستند که مدتها بی مهابا و بدون دقت نظر خصوصا در شبکه ای مانند اینستاگرام عکس هایشان را منتشر می کرده اند آنهم با این توهم که پیجشان خصوصی است و فقط ۲۰۰ ، ۳۰۰ یا ۲۰۰۰ فالورشان آنها را می بینند!!! 

اما به ناگاه و در بزنگاههای زندگییشان مشاهده می کنند که اوه عکسهایشان در پروفایلهای جعلی و بعضا روسپیگری منتشر شده است و قطعا آنجا خواهد بود که بخت از زندگی شان روی بر خواهد گرداند و باقی قضایا . . . 

جالب اینکه وقتی بررسی می کنی می بینی اینها بدلیل شرایط فرهنگی یا اجتماعی خانواده هایشان در فضای حقیقی بشدت محجوبند اما در فضای مجازی روی دیگری از سکه را نمایش داده اند و به همین دلیل بشدت آسیب پذیر هستند چون آقا یا خانم اخاذ می داند که آن دختر یا زن برای افشا نشدن عکسها و رابطه هایش حاضر به هرکاری هست!

و اینجاست که دختر اصیل و محجوب ما که یک عکس ۳ در ۴ خود را در کوچه به کسی نمی داده و نمی دهد تبدیل می شود به یک فرد قربانی که از او هم سوءاستفاده احساسی شده ، هم مالی و هم بعضا جنسی!

اما با همه اینها این دختر برای دفاع از خود اقدام نمی کند چون باور پیدا کرده که «هیس ، دخترها فریاد نمی زنند» . . . 

و خود این درد سکوت در مقابل ظلم یک یا چند مفسد آن دختر را کم کم له می کند و یک دنیا آرزو و عزت نفس را از هم می پاشاند و کم کم فرو می رود در حجمی از مشکلات روحی که غالبا انتهایش خودکشی و اعتیاد است! هیچ یک از اینها اتفاق نمی افتد اگر دختر ما در فضای مجازی تصور درستی از این تکنولوژی داشته باشد و بداند عکس ها و کلیپ های فان امروز از عکس سلفی گرفته تا دابسمش های در فرداهای زندگی او با همین قضاوت امروز بررسی نخواهند شد!

چون دلم می سوزد باز هم تکرار می کنم ؛ خطرات اینستاگرام و تلگرام را بر آینده خود جدی بگیرید!

نمی دانم نظر شما چیست اما اگر نظری دارید حتما بنویسید . . . 

-نوید کمالی 

Aparat.ir/NavidKamali

مواظب فروشگاههایاینترنتی و تلگرامی ناشناس باشید!

نوید کمالی امروز در گفت‎وگو با خبرنگار موج رسا, اظهار داشت: با توجه به تبلیغات وسیع در شبکه های مجازی کاربران باید با دقت بیشتری اقدام به خردید کالا در فضای مجازی کنند چرا که افراد می توانند از هویتهای گمنام و جعلی در این فضا استفاده کنند که همین مسئله می تواند سبب بروز مشکلات باشد.

وی تصریح کرد: فضای مجازی فرصتی را برای همه فراهم کرده است که بتوانند بدون هیچ نظارتی در این فضا فعالیت کنند که یکی از این فعالیت ها اقتصادی بوده که گاها فعالیت اقتصادی انجام شده مجرمانه بوده و در نتیجه این افراد خدمات خوبی را ارائه نخواهند کرد.

*کلاهبرداری‎های اینترنتی در حوزه کالاهای پزشکی و داروها جدی است

کارشناس فضای مجازی و رسانه با اشاره به اینکه تبلیغات وسیعی را در شبکه های مجازی در خصوص نیازمندی‎های مردم و فروش کالاهای مورد نیاز مردم داریم،ابراز کرد:متاسفانه در حوزه پزشکی و داروها مشکل جدی را در زمینه فروش کالاهای تقلبی داریم که یکی از جرائم اتفاق افتاده فروش داروی ضد سرطان بود که بسیاری از افرادی که درگیر این بیماری بودند با پرداخت مبالغ هنگفت اقدام به خرید چنین دارویی می کردند اما آنچیزی که بدست این افراد می رسید دارو نبود.

کمالی فضای مجازی را فرصتی خوب برای ایجاد کسب و کار مجازی دانست و گفت: اما باید در کنار دیدن مشکلات مزیتهای استفاده از این فضا برای ایجاد کسب و کار نیز دیده شود چرا که امروزه افراد بسیاری را داریم که در محل زندگی خود در نقاط دور دست اقدام به ایجاد کسب و کار الکترونیکی کرده اند و محصولات روستا و صنایع دستی محل زندگی خود را از طریق اینترنت عرضه می کنند .

وی افزود: فرد می‎تواند بدون اجاره محل و بدون داشتن سرمایه آنچنانی اقدام به ایجاد کسب وکار در محل زندگی خود کند وبه راحتی بتواند از طریق یک سایت  و وبلاگ به کارآفرینی بپردازداما همین فرصت برای کلاهبرداران نیز فراهم شده است.

کارشناس فضای مجازی و رسانه با تشریح اقدامات در حوزه مبارزه با جرائم الکترونکی در کشور یادآور شد: برای جلوگیری از این موضوع قانون تجارت الکترونیکی تدوین شده است و تلاش شده است تا فعالیت تجاری انجام شده در فضای مجازی قانونمند شود وشکل گیری مجموعه پلیس فتا نیز به عنوان یک پلیس تخصصی درسال 88 نیز در راستای برخورد و پیشگیری از جرائمی که در فضای مجازی اتفاق می افتد.

*از فروشگاه‌های اینترنتی دارای نماد اعتماد الکترونیکی (Enamad) خرید کنید

وی با اشاره به تعریف نماد اعتماد الکترونیکی و ارائه آن توسط پلیس فتا برای سایتها اظهار کرد: نماد اعتماد الکترونیکی Enamad نیز برای سایت ها تعرف شده و برخی مجوزهای آن از طریق نهادهای مسئول ارائه می‎شود که با کلیک کردن بر روی سایت امکان دسترسی به اطلاعات صاحب فروشگلاه الکترونیکی فراهم می‎شود که همین موضوع بخشی از مشکلات را برطرف کرده است.

کمالی اضافه کرد: با داشتن اطلاعات صاجب فروشگاه اینترنتی امکان پیگیری تخلفات وجود داشته واین نماد ویژه اعتماد را به کاربران می‎دهد که بتوانند صاحب حقیقی و محل حقیقی فروشگاه را بشناسند.

وی در پاسخ به اینکه بسیاری از خریدها امروزه در کانال‎ها اتفاق افتاده و خبری از وجود نماد اعتماد الکترونیک در این کانالها دیده نمی شود، گفت: فعلا حقوق و قوانین تجرت الکترونیک برای تجارت و فروشگاه های مجازی ایجاد شده در شبکه های اجتماعی راهکارخوبی ندارد و باید قوانین تجارت الکترونیک مورد بازنگری قرار گیرد.

این کارشناس عنوان کرد: وقتی لفظ تجارت الکترونیک را می آوریم این تجارت الکترونیک در فضای رسانه ای اتفاق می افتد که مخاطب بیشتری داشته باشد که در بحث خریدهای اینترنتی و تجارت الکترونیک امروز رسانه قالب شبکه‎های اجتماعی بوده و بیشتر در شبکه اجتماعی تلگرام که در کشورما تقریبا 30 تا 40 میلیون کاربر دارد حضور بیشتر فروشگاه‎های الکترونیکی را می بینیم .

کارشناس فضای مجازی و رسانه با بیان اینکه کانالهای شبکه‎های اجتماعی بیشترین ابراز و فضا برای حضورصاحبان کسب و کارهای الکترونیکی ر فراهم کرده اند، خاطرنشان کرد: فضای مستعدی نیز برای کلاهبرداران در این فضا ایجاد شده و قالبا محصولاتی در کانالها به فروش می‎رود که فرصت فروش آنها در مبادی قانونی وجود ندارد و این محصول را نمی‎توان در بازار واقعی عرضه کرد.

"با توجه به اینکه سرور و بستر شبکه مجازی همچون تلگرام در کشور ما نیست این افراد مجرم خیالشان راحت است که امکان پیگیری آن برای کاربران و خریدارن سخت است به همین دلیل متاسفانه کانالهای مجرمی که فروش محصولات تقلبی را دارند در این فضا زیاد بوده و بسیاری از خریداران قربانی می‎شوند"

 

* شبکه‌های اجتماعی با بیش از ۵۰۰۰ دنبال‌کننده موظف به ثبت در وزارت ارشاد شدند

کارشناس فضای مجازی و رسانه خاطرنشان کرد: در هفته های اخیر و هفته گذشته قانونی تصویب شده است که بر مبنای این قانون که در راستای طرح ساماندهی تلگرام، انجام گرفته است صاحبان کانال‌های تلگرامی و خدمات مشابه در شبکه‌های اجتماعی با بیش از ۵۰۰۰ دنبال‌کننده موظف به ثبت در وزارت ارشاد شدند

وی افزود: ثبت اطلاعات کانال ها سبب می شود صاحبان کانال مکلف شوند که حتما اطلاعات خودشان را ثبت کنند و با ثبت اطلاعات موظف به تمکین از قانون شوند و کار مجرمانه ای را انجام ندهند.

کمالی افزود: با قانونی که تصویب شد می‎توان به راحتی درگاه‎های کانال‎های غیرقانونی را بست و با ااین اقدام فضایی سالم را ایجاد کرد که همین فضا می‎تواند سبب پویایی کسب وکارهای الکترونیکی نیز شد.

وی با توصیه به کاربران ابراز کرد: خریدهای انجام شده را حتما مستند سازی کنند چرا که با داشتن این مستند سازی به راحتی  می توان رهگیری وبرخورد قانونی کرد و نباید خیلی سریع به تبلیغات مجازی اعتماد کرد چرا که متاسفانه بسیای از کاربران ما سواد رسانه ای نداشته و به هر پیامی که در فضای رسانه ای منتشر می شود اعتماد می کنند که همین موضوع در خریدهای اینترنتی مشکل ساز است

کارشناس فضای مجازی و رسانه افزود: در صورت کلاهبرداری و یا مواجه با موارد مشکوک در فضای مجازی می‎توانند از طریق سایت CyberPolice.ir و در بخش گزارشات مردمی و یا از طریق سایت گرداب به نشانی Gerdab.ir و در بخش سامانه تعاملی گرداب گزارشات و شکایتهای خود را در خصوص جرائم و حتی سایتهای غیر اخلاقی مطرح کنند.

وی در پایان یادآور شد: دفاتر پلیس فتا در سطح کشور نیز آماده پذیرش شکایتهای مردمی در خصوص جرائم فضای مجازی و نیز طرح شکایت در خصوص سایتهای غیر اخلاقی است.